⛅ Zincirleme Isim Tamlaması 5 Örnek

K6gpjL5. Kelime grubu belirtili ya da belirtisiz isim tamlaması olarak oluşabilir. Önceden oluşturulmuş iki ya da daha fazla isim tamlamasının birleşerek oluşturdukları tamlamalara zincirleme isim tamlaması denir. Zincirleme isim tamlamasında bazen tamlayan, bazen tamlanan, bazen de her ikisi birden ek 23, 2021İçindekiler1 Belirtili ve belirtisiz isim tamlaması nedir?2 Belirtili isim tamlaması nelerdir örnekler?3 Belirtili isim tamlaması nedir kısaca?4 Zincirleme isim tamlaması nedir 5 örnek?5 Belirtisiz isim tamlaması nedir örnek?6 Belirtisiz isim tamlaması nasıl yapılır?7 Belirtili isim tamlaması ne sorulur?8 Belirtili isim tamlamasına hangi sorular sorulur?Belirtili ve belirtisiz isim tamlaması nedir?Belirtisiz isim ad tamlaması nedir? Tamlayanın ek almadığı, tamlananın da belirtili isim tamlamasında olduğu gibi iyelik eki aldığı isim tamlamasıdır. Tamlayan ek ilgi eki almadığı için, yani tamlananın kime ya da neye ait olduğu tam olarak bilinmediği için belirtisiz isim tamlaması nelerdir örnekler?Belirtili İsim Tamlamasına Örnek Cümleler➥ Duvarın üstünden atlamaya çalışınca düştü.➥ Kaza, okulun yolunda meydana gelmiş.➥ Sen gönlümün sultanısın.➥ Akşamki pizzanın tadı çok kötüydü.➥ Parmaklarıyla tencerenin dibini iyice sıyırdı.➥ Yüzünün kirini ıslak mendille isim tamlaması nedir kısaca?Belirtili isim tamlaması Belirtili isim tamlamalarında bir kavramın "kime"," kimin" ve "neye" ait olduğu belirtilir. Bu tür tamlamalarda hem tamlayan hem de tamlanan ek alır. Tamlayan -in ilgi ekini tamlayan eki, tamlanan ise -i iyelik ekini alır kitabın kapağı, çocukların kıyafetleri, üzümün çöpü, aşkın büyüsüZincirleme isim tamlaması nedir 5 örnek?➥ Yeni açılan devlet hastanesinin doktor odaları en üst kata yapılmış. ➥ Önce tekerleğin jantının somunlarını sökmelisin. ➥ Annemin kız kardeşinin çocuğu benim kuzenim olur. ➥ Mantar panonun tahtasını isim tamlaması nedir örnek?Tamlayanın ek almadığı isim tamlamalarına belirtisiz isim tamlaması denir. Örnek Cümleler 1- ''Edebiyat öğretmeni'' yaz tatilinde okumamız için birçok kitap önerdi. 2- ''Diş hekimi'' tatilde olduğu için haftaya randevu isim tamlaması nasıl yapılır?Tamlayanın ek almadığı, yalnızca tamlananın ek aldığı tamlamalara Belirtisiz isim tamlaması denir. Belirtisiz isim tamlamasında tamlanan -ı, -i, -u, -ü, -sı, -si, -su, -sü alır. Bu tür tamlamalarda bir ismin başka bir isme aitliğinden çok bir nesne ya da kavram ismi oluşturmak isim tamlaması ne sorulur?Belirtili isim tamlamalarını cümle içerisinde bulmak oldukça kolaydır. Özellikle tamlayan eki ve tamlanan eklerine bakılabilir. Bunun dışında tamlanana ''kimin, neyin'' soruları ile tamlayan bulunabilir. Ayrıca tamlayan tamlananın kime ve neye ait olduğunu isim tamlamasına hangi sorular sorulur?1 Belirtili Ad Tamlaması Tamlayanın “-in” ilgi ekini tamlananın da “-i,si” kişi iyelik ekini aldığı tamlamalardır. NOT Belirtili isim tamlamasını bulmak için tamlanana neyin, kimin sorularını sorarız. Dil anlatımını zenginleştirmek için bazen farkında olmadan bazen de özenle kullandığımız bazı kelime öbekleri vardır. Bunlardan bir tanesi olan isim tamlamasını edebiyat derslerinden hatırlıyoruz ancak bu konu yalnızca bir ders değil, günlük hayatımızın da önemli bir parçası. Gelin isim tamlaması nedir, türleri nelerdir, nasıl bulunur gibi merak edilen soruları yakından inceleyelim. Genel olarak ülkemizde edebiyat dersini severiz. Sayısız yazar ve şairle tanıştığımız bu derste dilin zenginliklerini de öğreniriz. Dil anlatımını zenginleştirmek için kullandığımız kelime öbeklerinden biri olan isim tamlamasıyla da bu derste tanıştık. Ancak isim tamlaması yalnızca sınavlarda karşımıza çıkan bir konu değil. Farkında olmasak bile aslında sağlıklı iletişim kurmak için sık sık isim tamlamalarına başvuruyoruz. Farkında olmadan kısmı önemli çünkü zaten bir cümleden isim tamlamasını çıkarsak ve o kelime öbeği yerine yalnızca isim kullandak emin olun hiç kimse cümlenin ne anlama geldiğini çözemezdi. Yani isim tamlaması bir ders konusundan ziyade günlük hayatımızı bile direkt olan etkileyen bir dil tekniğidir. Gelin isim tamlaması nedir, türleri nelerdir, nasıl bulunur gibi merak edilen soruları yakından inceleyelim. İsim tamlaması nedir? İsim tamlaması nasıl bulunur? İsim tamlaması türleri ve örnekleri Belirtili isim tamlaması Belirtisiz isim tamlaması Zincirleme isim tamlaması Takısız isim tamlaması Karma tamlama Temelden başlayalım, isim tamlaması nedir? Aralarında anlam ilgisi olan ya da bu ilginin daha sonra kurulduğu iki isimden oluşan ve birinin diğerini iyelik yani sahiplik yönünden tamamladığı kelime öbeklerine isim tamlaması diyoruz. Ad tamlaması olarak da anılan isim tamlamaları genel olarak iki isimden oluşur ancak en az iki isim demek daha doğru olacaktır çünkü çok daha fazla isimden oluşmuş isim tamlamaları da vardır. İsim tamlamasındaki ilk isim tamlayan, ikinci isim tamlanan olarak adlandırılır. Tamlayan genel olarak yardımcı öğe olarak kabul edilir. İsim tamlamasının asıl öğesi ise tamlanandır. “Türkçede yardımcı unsur başta; asıl unsur sonda bulunur.” kuralı isim tamlamasında da geçerlidir. Bütün vurgu tamlayan üzerindedir. İsim tamlamaları kendilerine özel iki tür ek alırlar. Bunlardan ilki, ilgi hal eki olarak da bilinen tamlayan eki -nin; diğeri ise iyelik eki olarak da bilinen tamlanan eki -s/yi. Kullanılan bu ekler iki isim arasındaki anlam bağını kurmakla kalmaz aynı zamanda aralarındaki iyelik yani sahiplik anlamını da kazandırır. Birkaç örnek vermek gerekir; İnsanların vefasızlığı Grubun lideri Kapının kolu Yalancının mumu Sabrın meyvesi Kötünün iyisi Kutunun rengi İsim tamlaması nasıl bulunur? İsim tamlamaları genel olarak kendilerini cümle içinde belli ederler. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, sıfat tamlamaları ile karıştırmamaktır. Birkaç eksik cümle üzerinden örnek verelim bu cümlelere sorulan sorular ile isim tamlamasının nasıl bulunacağını görelim. Annem doktordu. / Ne doktoru? / Çocuk doktoru Penceresinden ağaçlar görünen / Ne ağaçları? / Kavak ağaçları Bir ocakta çalışır / Ne ocağı? / Sağlık ocağı Kolaylıklardan fazlaca yararlanır / Neyin ya da nelerin kolaylıkları? / Hoş görüleceğini bilmenin kolaylıkları Rüzgâr arkadaşım olurdu. / Ne arkadaşı? / Oyun arkadaşı Masada, / Ne ya da kimin masası? / Annemin masası Resim dururdu. / Neyin ya da kimin resmi? / Babamın resmi Kocaman bir masası ve koltuğu vardı. / Kimin? / Babamın İsim tamlaması türleri ve örnekleri Belirtili isim tamlaması Belirtisiz isim tamlaması Zincirleme isim tamlaması Takısız isim tamlaması Karma tamlama Belirtili isim tamlaması Tamlayanı -in ilgi eki alan ve tamlananı da -i iyelik eki almış olan isim tamlamaları belirtili isim tamlaması olarak adlandırılır. Tamlananın kime ya da neye ait olduğu tamlayan tarafından kesin olarak bildirilir. Aitlik kesindir ama geçicidir. Tamlanan daha sonra başka adlarla da tamlanabilir. Örnek; Sen bu avizenin altında, bürünmüş kanına, Baka kalırım giden geminin ardından. Bir noktada birleşmiş vatanın dört bucağı Oğlumun yıllar önce alınan kazağı. İhtiyarın bir kış gecesi ölümü. Sıcaklığını hissettin mi güneşin? Dante gibi ortasındayız ömrün. Çocuğun minik elleri Şehrin günlerdir akmayan suları Kocaman bir masası ve koltuğu vardı annemin. Küçük bir evi ve bahçesi vardı arkadaşımın. Belirtisiz isim tamlaması Tamlayanın herhangi bir ek almadığı ve tamlananı da -i iyelik eki almış olan isim tamlamaları belirtisiz isim tamlaması olarak adlandırılır. Tamlayan eksiz olduğu için tamlananın kime ya da neye ait olduğu tam olarak bilinmez. Belirtisiz isim tamlamasında tamlayanın bazı görevleri vardır; Tamlananın türünü bildirir. Misafir odası, kömür sobası, ev terliği, çiçek saksısı, masa örtüsü, otobüs bileti, Tamlananın neden yapıldığını bildirir. Biber dolması, pirinç pilavı Tamlananın yetiştiği yeri bildirir. Amasya elması, Bursa şeftalisi, Bağdat hurması, İzmir üzümü Tamlananın neye benzediğini bildirir. Dil balığı, parmak üzümü Tamlananın mesleğini bildirir. Kayıt memuru, temizlik işçisi, fizik öğretmeniz, ev kadını, okul müdür, daire başkanı Tamlananın nedenini bildirir. Sel felaketi, deprem yıkıntısı Tamlananın zamanını bildirir. Yaz yağmuru, sabah kahvaltısı Tamlananın yapıldığı aracı bildirir. Çöp kebabı, telefon görüşmesi Bazı özel adlar. Konya Ovası, Topkapı Garajı, Taksim Meydanı, Boğaziçi Köprüsü, Çanakkale Köprüsü, Ankara Kalesi Zincirleme isim tamlaması İki kelimeden fazla isimden oluşan isim tamlamalarına zincirleme isim tamlaması denir. Tamlayan ya da tamlanan kendi içinde bir isim tamlamasıdır. Kelime öbekleri belirtili ya da belirtisiz isim tamlaması olabilirler. Var olan isim tamlamasına bir isim daha eklenmesi ile oluşur. Örnek; Çocuğun sırt çantası Su sesinin nağmesi Şehrin havasının kirliliği Hava tahmin raporu Dünya kadınlar günü Çelik tencere markası Çocuk edebiyatı dizisi Ali’nin kardeşinin günlük harçlığı Takısız isim tamlaması Takısız isim tamlamasında ne tamlanan ne de tamlayan ek almıştır. Bazı akademik yayınlarda takısız isim tamlamasının bir isim tamlamasından ziyade bir sıfat tamlaması olduğuna dair düşünceler vardır. Örnek; Çelik kasa Cam kavanoz Kâğıt mendil Taş duvar Bakır tepsi Naylon torba Tahta köprü Altın bilezik İpek gömlek Altın yüzük Karma tamlama Karma tamlamada isim tamlaması ve sıfat tamlaması bir aradadır. Karma tamlamada hem tamlayan hem de tamlanan ya da ikisinden biri bir sıfat tarafından nitelenir. Örnek; Issız sokakların hüznü Buraların eski hâli Yorgun köylülerin nasırlı elleri Yeni eğitim-öğretim yılı Bebeğin tatlı gülüşü Büyük köşkün bahçesi Çalışkan öğrencinin karnesi Dil anlatımını zenginleştirmek için kullanılan kelime öbeklerinden biri olan isim tamlaması nedir, türleri nelerdir, nasıl bulunur gibi soruları örnekler üzerinden anlatarak konu hakkında bilmeniz gereken detaylardan bahsettik. Cevap Zincirleme isim tamlamasıİki ya da daha çok ad tamlamasının iç içe kullanıldığı biri tamlama çeşididir. Zincirleme ad tamlamasında, tamlayan ya da tamlanan kendi içinde bir ad tamlaması oluşturur. Bu tamlamalar başlı başına bir isim tamlaması çeşidi değildir. Bu tür isim tamlamalarının tek özelliği, bazen tamlayanın, bazen tamlananın, bazen de her ikisinin birden herhangi bir isim tamlaması olmasıdır. Yani ikiden fazla isimden oluşmasıdır. Bu durum bu kelime grubunun belirtili veya belirtisiz bir isim tamlaması olma özelliğini değiştirmez. Zincirleme denmesinin sebebi de, önceden oluşturulmuş olan bir isim tamlamasına yeni bir unsur tamlayan ya da tamlanan daha ekleniyor olması veya iki isim tamlamasının birleştirilmesidirUyarı bazı cümlelerde ve özellikle şiirlerde tamlayan ile tamlanan yer saf çocuğu masum Anadolu’nunDivanesi kaldık Allah yolunun Uyarı tamlamalarda araya sözcük girebilir ÖrnekKüçüğün minik elleriAfrika’nın balta girmemiş ormanları Uyarı Belirtili ve zincirleme ad tamlamalarında tamlayanla tamlanan arasına sözcük girebilir; ancak takısız ve belirtisiz ad tamlamalarında araya sözcük bilgi giremez. ÖrnekAfrika’nın balta girmemiş romanlarının okuyucusu kuşunun ötüşü çok Örnekler[çocuk + sırt + çanta] = çocuğun sırt çantası[su + ses + nağme] = su sesinin nağmesi[şehir + hava + kirlilik] = şehrin havasının kirliliği[hava + tahmin + rapor] = hava tahmin raporu[dünya + kadınlar + gün] = Dünya kadınlar günü[çelik + tencere + marka] = çelik tencere markası [çocuk + edebiyat + dizi] = çocuk edebiyatı dizisi[Ali + kardeşi + günlük + harçlık] = Ali'nin kardeşinin günlük harçlığı 1058 Son Güncelleme 1058 Belirtili İsim Tamlaması Nedir? Hem tamlayanın hem de tamlanan kelimenin ek aldığı sözcük gruplarına belirtili isim tamlaması deni. Belirtili İsim Tamlaması Özellikleri Nelerdir? 1- Belirtili isim tamlamaları bir nesnenin kime ya da neye ait olduğunu bildirir. 2- Bu tamlamalar iki kelimeden oluşur. Üç ve daha fazla sözcükten oluşan tamlamalara ise zincirleme isim tamlaması denir. 3- Belirtili isim tamlamasında, ilk kelimeye tamlayan, ikinci kelimeye ise tamlanan denir. 4- Bu söz gruplarında tamlanan iyelik eki alır. 5- Belirtili isim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına başka bir kelime girmez. Örnek Okulun ilk günü Bu tamlamada okul ve gün kelimelerinin arasında ''ilk'' sözcüğü yer alır. Bu nedenle ''okulun ilk günü'' zincirleme isim tamlamasıdır. Belirtili İsim Tamlaması Örnekleri A- Olumlu Cümlelerde Belirtili İsim Tamlaması 1- Odanın camını sen mi açık bıraktın? Odanın camını 2- Bu fotoğrafın orijinali sende var mı? Fotoğrafın orijinali 3- Kitabın önsözünü tekrar tekrar okudum. Kitabın önsözü 4- Yıllar geçse bile dedemin hatırasını yaşatmaya devam ediyoruz. Dedemin hatırası 5- Kitaplığın yerini değiştirince odada daha çok yer açıldı. Kitaplığın yeri B- Hitap Sözlerinde Belirtili İsim Tamlaması Örnekleri 1- Canımın İçi 2- Gözümün Nuru 3- Derdimin Dermanı 4- Hayatımın aşkı 5- Gözümün Bebeği 6- Hayatımın Anlamı C- Deyimlerde Belirtili İsim Tamlaması Örnekleri 1- Sözünün Eri 2- ''Burnunun ucunu'' görmemek 3- ''Gözünün yaşına'' bakmamak 4- ''Burnunun direği'' sızlamak Not Bazı deyimlerde birden fazla belirtili isim tamlaması yer alabilir. Örnek ''Armudun sapı'', ''üzümün çöpü'' D- Olumsuz Cümlelerde Belirtili İsim Tamlaması Örnekleri 1- Çok işim olduğu için evin tamamını temizleyemedim. Evin tamamı 2- Elbisenin rengini çok fazla beğenmedim. Elbisenin rengi 3- Başımın ağrısı hala geçmedi. Başımın ağrısı 4- Öğretmenin sorusunu doğu yanıtlayamadı. Öğretmenin sorusu 5- Lokantanın yemeklerini fazla beğenmedik. Lokantanın yemekleri 6- Abim babamın öğütlerini dinlemiyor. Babamın öğütleri 7- Kitabın adını bir türlü hatırlayamıyorum. Kitabın adını E- Soru Cümlelerinde Belirtili İsim Tamlaması 1- Filmin müziklerini sevdin mi? Filmin müzikleri 2- Kitabın özetini çıkardın mı? Kitabın özeti 3- Bisikletin selesini tamir ettirdin mi? Bisikletin selesi 4- Camların tozunu alacak mısın? Camların tozu 5- Bu yemeğin tarifini benimle paylaşır mısın? Yemeğin tarifi Diğer tamlama çeşitleri ise şu şekilde sıralanabilir 1- Belirtisiz İsim Tamlaması. 2- Zincirleme İsim Tamlaması Takısız İsim Tamlaması Nedir? Takısız isim tamlamaları, diğer tamlama çeşitlerinden farklı olarak ek almayan sözcüklerden oluşur. Sıfat tamlamalarının bazıları ek almaz. Bu nedenle takısız isim tamlamaları ile sıfat tamlamaları sıklıkla birbirine karıştırılır. Örnekler 1- Yeşil Kapı 2- Tahta Kapı Yeşil kapıda tamlamasındaki tamlayan yeşildir. Yeşil ek almamasına rağmen sıfat olduğu için takısız isim tamlaması değil sıfat tamlamasıdır. İkinci tamlamada ise hem tahta hem de kapı sözcükleri isimdir. Her iki kelime de ek almadığı için, tahta kapı, takısız isim tamlamasıdır. Diğer Örnekler 1- Soğuk hava - sıfat tamlaması 2- Deri ceket - takısız isim tamlaması 3- Yırtık gömlek - sıfat tamlaması 4- Soluk çehre - sıfat tamlaması 5- Karton kapak - takısız isim tamlaması Takısız isim Tamlamasına Örnek Cümleler 1- Ona doğum gününde gümüş yüzük aldığım için çok mutlu oldu. Cümledeki gümüş yüzük kelimesi, takısız isim tamlamasıdır. 2- İngiliz yazar, son romanında yalnızlık temasını farklı bir bakış açısıyla işlemiş. İngiliz yazar - Takısız İsim tamlaması 3- Daha güvenli olduğu için eve çelik kapı taktırdık. Çelik kapı 4- Nişanlım bana altın kolye almış. Altın kolye 5- Yemekler, yeni aldığımız teflon tavada daha hızlı pişiyor. Teflon tava Not -1- Bazı cümlelerde birden fazla takısız isim tamlaması olabilir. Örnek Cümle Cam şişe daha sağlıklı olduğu için plastik şişe kullanmıyoruz. Cam şişe ve plastik şişe kelimeleri, takısız isim tamlamasıdır. Not -2- Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayan değil tamlanan ek alır. Örnek Cümle Masanın üstündeki su şişesini uzatır mısın? Su Şişesi - Belirtisiz isim tamlaması

zincirleme isim tamlaması 5 örnek